Jednymi z bardziej charakterystycznych określeń czasu w Present Perfect są for i since. Oba oznaczają od, jednak używane są w innych sytuacjach.
She has lived in London for 5 years.
Ona mieszka w Londynie od 5 lat.
She has lived in London since 2010.
Ona mieszka w Londynie od 2010 roku.
For używamy kiedy mówimy o odcinku czasu, natomiast since kiedy podajemy początek danej czynności lub stanu.
FOR |
SINCE |
---|---|
two hours |
1 o'clock |
10 minutes |
Monday |
5 days |
1st May |
six months |
April |
a week |
1950 |
10 years |
breakfast |
a long time |
we started |
ages |
Easter |
Porównaj:
I haven’t seen my brother for three days.
I haven’t seen my brother since Monday.
They have been married for 10 years.
They have been married since 2010.
just — właśnie
The car has just arrived.
Samochód właśnie przyjechał.
I am not hungry, I have just eaten.
Nie jestem głodny, właśnie zjadłem.
already — już
→ W zdaniach twierdzących already najczęściej umieszczamy pomiędzy have/has, a Past Participle.
I have already finished the first chapter. Skończyłem już pierwszy rozdział.
→ Aby podkreślić nasze zdziwienie, możemy umieścić already na końcu zdania.
Don't tell me you have finished the first chapter already! Nie mów mi, że ukończyłeś już pierwszy rozdział!
→ already może również być stosowane w zdaniach pytających, jednak częściej w tej sytuacji stosuje się yet, które omówimy później.
Have you read the whole book already? Czy przeczytałeś już całą książkę?
yet — używane jest tylko w zdaniach pytających i przeczących
→ w pytaniach oznacza już i stoi na końcu zdania
Have you read it yet?
Czytałeś to już?
Has he arrived yet?
Czy już przybył?
→ w przeczeniach oznacza jeszcze (nie)
I haven’t finished it yet.
Jeszcze tego nie skończyłem.
He hasn’t arrived yet.
Jeszcze nie przybył.
Poniższe wyrażenia służą do określenia odcinku czasu, od nieokreślonej przeszłości do teraźniejszości — czyli do momentu, w którym wypowiadane są dane zdania.
Have you seen Michael recently?
Widziałeś ostatnio Michaela?
I have never been to China.
Nigdy nie byłem w Chinach.
Have you ever seen an elephant?
Widziałeś kiedykolwiek słonia?
I have met a lot of new people in the last few years.
W ciągu ostatnich kilku lat poznałem wielu nowych ludzi.
My exams are going well. I haven’t had any problems so far.
Moje egzaminy idą dobrze. Do tej pory nie miałem żadnych problemów.
I haven’t eaten anything since breakfast.
Od śniadania nic nie jadłam.
I haven’t seen my mother for a very long time.
Od bardzo dawna nie widziałem mojej mamy.
Up till now the weather has been amazing.
Do tej pory pogoda była niesamowita.
Present Perfect możemy używać z wyrażeniami typu today/ this morning/this evening jeżeli w momencie wypowiedzi określany moment w czasie nadal się nie zakończył.
I have already sent 10 emails this morning.
Dziś rano wysłałem już 10 e-maili. (nadal jest rano)
I have drunk 5 cups of coffee today.
Wypiłem dzisiaj 5 filiżanek kawy. (dzisiejszy dzień nadal trwa, mogę jeszcze wypić więcej)
Mała uwaga na koniec.
Pamiętaj, że Present Perfect stosujemy, gdy nie wiemy dokładnie kiedy dana sytuacja miała miejsce.
W momencie, w którym dookreślamy, kiedy coś się stało w opisywanym obrębie czasu, należy już użyć Past Simple.
I have seen her boyfriend once. (Present Perfect)
Widziałem jej chłopaka tylko raz. → nie jest ważne kiedy, a jedynie to, że do teraz (do momentu, w którym się wypowiadam) widziałam go jeden raz.
I saw her boyfriend once, when they visited me. (Past Simple)
Widziałem jej chłopaka raz, kiedy mnie odwiedzili. → podajemy dokładną informację kiedy spotkanie miało miejsce, dlatego używamy Past Simple.
We have met them today. (Present Perfect)
We met today them when they came over to our office. (PastSimple)
Spotkaliśmy ich dzisiaj, kiedy przyszli do naszego biura.
Na zakończenie, sprawdź swoją wiedzę, słuchając o Present Perfect od native speakera. Po naszym artykule nic już nie powinno Cię zdziwić, więc chwyć swój ulubiony napój, odpręż się i posłuchaj.
Present Perfect to czas, który przysparza chyba najwięcej rozterek użytkownikom języka polskiego, ponieważ nie mamy swoistego odpowiednika w naszej gramatyce.
Gdyby spytać angielskiego native speakera, dowiedzielibyśmy się, że jest to czas teraźniejszy.
Jednak dlaczego w takim razie w polskich tłumaczeniach często używamy czasu przeszłego?
Znajdziesz odpowiedź na to pytanie w poniższym artykule.
Spis treści:
Jak wygląda konstrukcja zdań twierdzących, przeczących, czy pytających w czasie Present Perfect Simple?
Można to ująć na 1 grafice.
Zdania oznajmujące (twierdzące) w Present Perfect budujemy za pomocą odpowiedniej formy czasownika posiłkowego to have i trzeciej formy czasownika (imiesłów bierny — Past Participle).
podmiot + have/has + trzecia forma czasownika
I/we/they/you |
have |
Past Participle |
he/she/it |
has |
Past Participle |
→ I have walked home alone. Poszedłem do domu sam.
→ She has bought a new car. Kupiła nowy samochód.
Podobnie jak w regularnej odmianie czasownika to have przez osoby, tak i w Present Perfect możemy stosować formy skrócone.
Jako przykład spójrz na odmianę czasownika to be (być) w wersji pełnej i skróconej.
I have been |
→ |
I've been |
You have been |
→ |
You've been |
He has been |
→ |
He's been |
She has been |
→ |
She's been |
It has been |
→ |
It's been |
We have been |
→ |
We've been |
You have been |
→ |
You've been |
They have been |
→ |
They've been |
Trzecią formę czasownika (Past Participle) tworzymy poprzez dodanie końcówki -ed (fnished, decided) lub -d (liked, lived) do formy podstawowej czasownika.
Niestety, jak to często w języku angielskim bywa, mamy też dużą ilość czasowników nieregularnych, których trzeba nauczyć się na pamięć.
Zestawienie czasowników nieregularnych znajdziesz tutaj.
Spójrzmy na kilka przykładów zdań, żeby utrwalić sobie powyższe wiadomości:
He’s cooked our dinner. Ugotował nasz obiad.
I have lost my wallet. Zgubiłem portfel.
We have liked it here. Podobało nam się tutaj.
We have finished reading the book. Skończyliśmy czytać książkę.
Przeczenia w Present Perfect tworzymy poprzez dodanie słówka not do operatora have/has.
podmiot + have/has + not + trzecia forma czasownika
Tak jak w zdaniach oznajmujących możemy używać form skrótowych:
have not → haven’t
has not → hasn’t
Stwórzmy teraz zdania przeczące z przykładów prezentowanych w poprzednim rozdziale:
He hasn’t cooked our dinner. Nie ugotował naszego obiadu.
I have not lost my wallet. Nie zgubiłem portfela.
We haven’t liked it here. Nie podobało nam się tutaj.
We haven’t finished reading the book. Nie skończyliśmy czytać książki.
Pytania w Present Perfect tworzymy poprzez inwersję, czyli zamianę miejsc podmiotu i czasownika posiłkowego. W języku polskim tego typu pytania można tłumaczyć jako „czy …”.
have/has + podmiot + trzecia forma czasownika
Tym razem zamieńmy nasze zdania przykładowe na pytania i udzielmy skróconej odpowiedzi:
Has he cooked our dinner? → Yes, he has./ No, he hasn’t.
Ugotował nam obiad?
Have I lost my wallet? → Yes, I have. /No, I haven’t.
Czy zgubiłem portfel?
Have we liked it here? → Yes, we have. /No, we haven’t.
Czy nam się tu podobało?
Have we finished reading the book? → Yes, we have. /No, we haven’t.
Czy skończyliśmy czytać książkę?
Jeśli chcemy zadać pytanie bardziej szczegółowe za pomocą wyrazu pytającego (who — kto, what — co, why — dlaczego, when — kiedy itd.) wystarczy wstawić je na początek zdania i kontynuować jak w szyku pytania ogólnego (oczywiście pomijając wyrazy, o które pytamy).
Who has cooked our dinner?
Kto ugotował nasz obiad?
How have I lost my wallet?
Jak zgubiłem mój portfel?
Why have we liked it here?
When have we finished reading the book?
Kiedy skończyliśmy czytać książkę?
Present Perfect używamy kiedy mówimy o czynności wykonanej w nieokreślonej przeszłości, ale której rezultat obserwujemy w teraźniejszości. Przykłady:
Wyobraź sobie, że szukasz swojego telefonu. Nie możesz go znaleźć i mówisz:
‘I have lost my phone!’ (Zgubiłem telefon i nie mam go nadal teraz).
Właśnie przyszedłeś do swojego znajomego i pytasz:
‘Is your sister here?’ ‘No, she has gone out.’ (wyszła i nie ma jej tu teraz)
Szukasz swojego telefonu w torebce i nie możesz go znaleźć. Mówisz do osoby obok:
‘I can’t find my phone, have you seen it?’
Gdy mówimy o czymś, co dopiero się stało lub zakończyło. Przykłady:
Oh no, I’ve cut my finger!
O nie, skaleczyłem się w palec!
The road is closed. There’s been an accident.
Droga jest zamknięta. Zdarzył się wypadek.
I have just finished reading.
Właśnie skończyłem czytać.
Gdy opisujemy stan trwający od jakiegoś momentu w przeszłości do teraz. Stan ten może się jednak zmienić w przyszłości. Przykłady:
I have lived in London for 10 years.
Mieszkam w Londynie od 10 lat.
Have you ever been to Greece? Byłeś kiedykolwiek w Grecji?
No, I have never been to Greece. Nigdy nie byłam w Grecji.
Gdy mówimy, że coś stało się po raz pierwszy/ostatni/drugi itd. Przykłady:
It is the first time I have driven a car.
Po raz pierwszy prowadzę samochód.
Bill is looking for his keys. That’s the third time he’s lost his keys today.
Bill szuka swoich kluczy. To już trzeci raz, kiedy dzisiaj zgubił klucze.
It’s the second time you have called in sick this month.
Już po raz drugi w tym miesiącu wziąłeś chorobowe na telefon.
Autor Joanna Leporowska
Absolwentka Filologii Nowogreckiej na UAM w Poznaniu, tłumaczka angielskiego, poliglotka i pasjonatka językoznawstwa. Już w przedszkolu zdecydowała, że musi "mówić jak Anglik" co przydało się, gdy przez ostatnie dziesięć zatrzymał ją wymarzony Londyn i praca dla Royal Academy of Arts czy Tate. Nauczanie języka angielskiego to pasja, w której od zawsze dąży przede wszystkim do pokazania żywego języka za regułkami książkowymi, czego w szkolnej edukacji często brakuje.
© Copyright 2024 by Chatschool