Zaimki pytające — interrogative pronouns 

Dzięki zaimkom pytającym możemy zadawać szczegółowe pytania. 

Oto pięć najczęściej używanych: 

• who — kto 

• whom — kogo, którego, których …

• whose — czyj 

• what — co 

• which — który, jaki … 

→ Who, whom i whose używamy, odnosząc się do osoby. Who odnosi się do podmiotu a whom do dopełnienia. Whose używamy gdy chcemy spytać o czyjąś własność. 

→ What odnosi się do rzeczy lub pojęć abstrakcyjnych. Which może odnosić się zarówno do osoby jak i przedmiotu. 

• Who are they? - Kim oni są? 

• Whom did you call? - Do kogo dzwoniłeś? 

• Whose gloves are these? - Czyje to rękawiczki? 

• What are you doing? - Co ty robisz? 

• Which one of these two skirts is better? - Która z tych dwóch spódnic jest lepsza? 

• Which option should I choose? - Którą opcję wybrać? 

→ Warto pamiętać, że w mowie codziennej, mało kto używa formy whom. Większość native speakerów powiedziałaby np. Who did you call. 

Zaimki względne — relative pronouns 

Zaimki względne są takie same jak omówione powyżej zaimki pytające. Różnica jest taka, że nie występują one jako słówka pytające, a jako spójniki w zdaniach względnych. Jak zobaczysz na poniższych przykładach, często mamy do wyboru kilka opcji. 

Bardzo często używany jest również zaimek that, pomimo że nie przez wszystkich określany jest jako zaimek względny. Można go stosować względem osób i rzeczy w zdaniach względnie określających, a więc takich, które dodają informacji niezbędnych do zrozumienia całego kontekstu. 

• I met a girl whom I went to school with. - Spotkałem dziewczynę, z którą chodziłem do szkoły. 

• People who/that called customer service today were being rude. - Ludzie, którzy dzisiaj dzwonili do obsługi klienta, byli niegrzeczni. 

• The house which/that they chose is very large. - Dom, który wybrali, jest bardzo duży. 

• Students whose parents are rich do not need to worry about tuition fees. - Uczniowie, których rodzice są bogaci, nie muszą martwić się o czesne.

W niektórych sytuacjach możemy pominąć zaimek względny, bez zmiany znaczenia zdania: 

• The person I phoned in the morning was busy. = The person who/whom/that I phoned in the morning was busy

. 

Zaimki nieokreślone — indefinite pronouns 

Zaimki nieokreślone to liczna grupa zaimków, których używamy gdy nie odnosimy się do konkretnej osoby/rzeczy/ilości. 

Spójrzmy na te najczęściej używane. Możemy je podzielić na te odnoszące się do rzeczy, osób i miejsc. Zaimki z -one i -body mogą być stosowane zamiennie. 

OSOBY

• everyone/everybody — wszyscy, każdy  

• someone/somebody — ktoś

• anyone/anybody — ktoś, nikt (w przeczeniach)

• no one/nobody — nikt 

RZECZY 

• everything — wszystko 

• something — coś 

• anything — coś, nic (w przeczeniu), cokolwiek 

• nothing — nic 

MIEJSCA 

• everywhere — wszędzie 

• somewhere — gdzieś 

• anywhere — gdziekolwiek, gdzieś, nigdzie (z przeczeniem)

• nowhere — nigdzie

• Let’s go somewhere this summer. - Wybierzmy się gdzieś tego lata. 

• Someone needs to clean this up. - Ktoś musi to posprzątać. 

• Please, don’t tell anyone. -Proszę, nie mów nikomu. 

• I bought nothing at the mall today. - Nic dzisiaj nie kupiłem w centrum handlowym. 

→ Tu znajdziesz rozszerzoną listę zaimków nieokreślonych:

Indefinite Pronoun: Definition, List and Examples of Indefinite Pronouns

Zaimki nieokreślone a przeczenia 

Omawiając zaimki nieokreślone, warto wspomnieć o przeczeniach. W języku angielskim nie ma podwójnego przeczenia jak w języku polskim (np. niczego nie widziałem), a więc tworząc przeczenia z niektórymi zaimkami nieokreślonymi, nie wystarczy wstawić not. 

Spójrzmy na zaimek nothing — nic i polskie zdanie: Nic nie widziałem. Gdybyśmy przetłumaczyli je dosłownie, zdanie brzmiałoby: I haven’t seen nothing. Jest to jednak nie poprawne, trzeba usunąć z niego podwójne zaprzeczenie: 

• I saw nothing. (dosł. Widziałem nic) 

• I have not seen anything. (dosł. Nie widziałem czegokolwiek) 

→ Jeśli użyjemy zaimka nothing — zdanie tworzymy jak normalne zdanie twierdzące. Jeśli chcemy użyć zdania w przeczeniu z not, wtedy nothing zamienia się w anything, aby uniknąć podwójnego przeczenia. 

Spójrz na inne przykłady: 

• Nikogo nie lubię: 

  • I like nobody. 

  • I don’t like anybody. 

• Nikogo tu nie ma: 

  • There is nobody here.

  • There isn’t anybody here. 

Zaimki wzajemne — reciprocal pronouns 

Zaimki wzajemne sotsujemy gdy mówimy o co najmniej dwóch podmiotach, które w taki sam sposób oddziałują na siebie nawzajem. Są tylko dwa zaimki tego rodzaju: each other i one another i brzmią one tak samo zarówno w liczbie pojedynczej jak i mnogiej. 

Oba mają praktycznie takie samo znaczenie, więc mogą być używane zamiennie. One another uważane jest za bardziej formalne, przez co częściej spotkasz się z each other. W tradycyjnej gramatyce uczono również, że one another stosujemy względem trzech i więcej osób/rzeczy, jednak nie ma to odniesienia w praktyce. 

• We love each other. - Kochamy się.

• The boys were fighting one another. - Chłopcy walczyli ze sobą. 

• They can’t see each other in a fog. - Nie widzą się nawzajem we mgle. 

• We gave each other birthday gifts. - Daliśmy sobie nawzajem prezenty urodzinowe. 

Jak używać zaimków — praktyczne wskazówki 

Na koniec kilka ogólnych wskazówek, które pomogą Ci w nauce zaimków. 

1. W języku polskim nie musimy stosować zaimków osobowych (ja, ty on…), aby wiedzieć, o jakiej osobie mówimy, ponieważ forma czasownika zmienia się w każdej osobie. W języku angielskim nie można ich pomijać.

2. Gdy mówimy o pojedynczej rzeczy lub zwierzęciu zazwyczaj używamy zaimka it. Różni się to od języka polskiego, w którym zawsze dostosowujemy zaimek do rodzaju rzeczownika (ta wiewiórka, ten pies). W języku angielskim możemy użyć he/she gdy mówimy o konkretnym zwierzęciu, np. udomowionym i znamy jego płeć.

• This is my cat. Her name is Lexi. - To jest mój kot. Nazywa się Lexi.

3. Statki i niektóre kraje najczęściej traktowane są jako żeńskie.

• Everyone heard about the Titanic. She is the most famous ship in the world. - Wszyscy słyszeli o Titanicu. Jest najsłynniejszym statkiem na świecie. 

• Poland may close her borders. - Polska może zamknąć swoje granice.

4. Zaimki nigdy nie mają apostrofów. Nie dodawaj go w possessive pronouns (hers, ours, theirs). Jeśli widzisz apostrof, znaczy, że jest to skrót, a nie zaimek (he’s, she’s).

5. Na koniec zasada niekoniecznie typowo gramatyczna. Mówiąc o sobie i innych, siebie stawiaj na końcu. 

• My sister and I. 

• You and me. 

• Steve and me.  

Na koniec proponujemy zestawienie zaimków z wymową native speakera:

Zaimki to krótkie słowa, które zastępują rzeczowniki. Należą do nich np. I, myself, mine, some… Dzięki zaimkom unikamy ciągłych potworzeń rzeczowników i nasze wypowiedzi brzmią bardziej naturalnie. 

W poniższym artykule omówimy wszystkie rodzaje zaimków w języku angielskim i damy kilka ważnych wskazówek, które ułatwią Ci ich używanie.

Spis treści:

• Rodzaje zaimków w języku angielskim
• Zaimki osobowe — subject pronouns + object pronouns
• Zaimki dzierżawcze — possessive pronouns
• Zaimki zwrotne — reflexive pronouns
• Zaimki wskazujące — demonstrative pronouns
• Zaimki pytające — interrogative pronouns
• Zaimki względne — relative pronouns
• Zaimki nieokreślone — indefinite pronouns
• Zaimki wzajemne — reciprocal pronouns
• Jak używać zaimków — praktyczne wskazówki

Rodzaje zaimków w języku angielskim

Oto wszystkie osiem typów zaimków w angielskim. Subject pronouns i object pronouns liczone są czasami jako dwa osobne zbiory zaimków osobowych. 

• zaimki osobowe — personal pronouns (subject pronouns + object pronouns 

  • I, you, he, she, it, we, you, they 

  • me, you, him, her, it, us, you, them

• zaimki dzierżawcze — possessive pronouns 

  • mine, yours, his…

• zaimki zwrotne — reflexive pronouns 

  • myself, yourself, himself…

• zaimki wskazujące — demonstrative pronouns

  • this, that, these, those 

• zaimki pytające — interrogative pronouns 

  • who, what, which…

• zaimki względne — relative pronouns 

  • who, whom, which…

• zaimki nieokreślone — indefinite pronouns 

  • another, nobody, few…

• zaimki wzajemne — reciprocal pronouns 

  • each other, one another 

Zaimki osobowe — subject pronouns + object pronouns 

Zaimki osobowe dzielą się na dwa zbiory — subject pronouns i object pronouns. Tych pierwszych, oznaczających podmiot, uczymy się na samym początku nauki angielskiego (ja, ty, on, ona…). Te drugie to zaimki osobowe w dopełnieniu (mnie, ciebie, jego…).

→ Zaimki osobowe (subject pronouns): 

• Do you like dogs? - Czy ty lubisz psy? 

• He is my friend. - On jest moim przyjacielem. 

Subject pronouns zawsze znajdują się przed przymiotnikiem. Wyjątkiem są utarte wyrażenia jak lucky you, poor me…

• She is very tall. - Ona jest bardzo wysoka. 

• They are dangerous. - Oni są niebezpieczni. 

→ Zaimki osobowe w dopełnieniu (object pronouns): 

• Can you help me? - Czy możesz mi pomóc? 

• Do you know her? - Znasz ją? 

• My parents took us to the circus. - Moi rodzice wzięli nas do cyrku. 

• Can you phone him? - Możesz do niego zadzwonić?  

Zaimki dzierżawcze — possessive pronouns 

Zaimków dzierżawczych używamy gdy mówimy o przynależności/własności. Ucząc się possessive pronouns zazwyczaj omawiamy też przymiotniki dzierżawcze (my, your, his…), ale pamiętaj, że z gramatycznego punktu widzenia nie są to zaimki. 

Zapamiętaj różnicę: 

→ possessive adjectives, czyli przymiotniki dzierżawcze, zawsze stosujemy z rzeczownikiem (my dog, your dog, his…)

→ possessive pronouns, stosujemy same, bez rzeczownika (mine, yours, his…)

przymiotnik dzierżawczy/zaimek dzierżawczy 

Zaimki dzierżawcze, a więc te zastępujące rzeczownik rozpoznasz po końcówce -s (oprócz mine). 

Spójrz na przykłady przymiotników dzierżawczych.  

• My dog is calm. - Mój pies jest spokojny. 

• This is her bag. - To jest jej torba. 

• Have you taken their money? - Wziąłeś ich pieniądze? 

• This is our house. - To jest nasz dom. 

Zamieńmy powyższe zdania, aby użyć zaimków dzierżawczych: 

• Your dog is so aggressive. Mine is calm. - Twój pies jest taki agresywny. Mój jest spokojny. 

• My bag is here. It must be hers. - Moja torebka jest tutaj. Musi być jej. 

• It is not my money. It’s theirs. - To nie moje pieniądze. Są ich. 

• This is my sister’s house. And this is ours. - To jest dom mojej siostry. A to jest nasz. 

Zaimki zwrotne — reflexive pronouns 

Zaimki zwrotne w języku polskim tworzymy, dodając do czasownika się/siebie, gdy chcemy niczym lustro odzwierciedlić czynność podmiotu względem siebie. Takie samo zastosowanie mamy w języku angielskim i tworzymy je przy użyciu końcówek -self/-selves.

I → myself

you → yourself

he → himself

she → herself

it → itself

we → ourselves

you → yourselves

they →  themselves

• He saw himself in the mirror. - Zobaczył siebie w lustrze. 

• Cats look after themselves. - Koty dbają o siebie. 

• I blame myself. - Obwiniam siebie. 

• Look at yourself. - Spójrz na siebie! 

Zaimki zwrotne pełnią również rolę intensive pronouns, czyli zaimków wzmacniających zaimek osobowy: 

• I made it. → I made it myself. - Sama to zrobiłam. 

• She called me. → She called me herself. - Sama do mnie zadzwoniła. 

• You asked me to leave. → You yourself asked me to leave. - Sam prosiłeś mnie, żebym odszedł. 

• She recommended this film, but she never saw it herself. - Poleciła ten film, ale sama go nigdy nie widziała. 

Jak widzisz, intensive pronouns kładą dodatkowy nacisk na to, że dana osoba sama np. kazała coś zrobić. Intensive pronouns możemy postawić przed i po czasowniku.

Zaimki wskazujące — demonstrative pronouns

Zaimki wskazujące służą do wskazywania na konkretne rzeczy czy osoby. 

LICZBA POJEDYNCZA:

this: ten, ta, to

that: tamten, tamta, tamto

LICZBA MNOGA:

these: te, ci 

those: tamte, tamci

• Do wskazania rzeczy w liczbie pojedynczej, znajdującej się blisko nas używamy this, a oddalonej that 

• Do wskazania rzeczy w liczbie mnogiej używamy these (gdy są one blisko nas) i those (w większej odległości od nas). 

• Zależność odległości stosujemy również w odniesieniu do czasu. 

• This is more colourful than that. - To jest bardziej kolorowe niż tamto. 

• Listen to this! - Posłuchaj tego! 

• Those were the good times. - To były dobre czasy.  

• Can you see this? - Widzisz to? 

→ uwaga nie myl zaimków wskazujących z przymiotnikami wskazującymi, które w przeciwieństwie do zaimków nie mogą występować same. 

• That film is great. (przymiotnik wskazujący + rzeczownik) 

• That stinks! 

Autor Joanna Leporowska

Absolwentka Filologii Nowogreckiej na UAM w Poznaniu, tłumaczka angielskiego, poliglotka i pasjonatka językoznawstwa. Już w przedszkolu zdecydowała, że musi "mówić jak Anglik" co przydało się, gdy przez ostatnie dziesięć zatrzymał ją wymarzony Londyn i praca dla Royal Academy of Arts czy Tate. Nauczanie języka angielskiego to pasja, w której od zawsze dąży przede wszystkim do pokazania żywego języka za regułkami książkowymi, czego w szkolnej edukacji często brakuje.

Najnowsze posty

© Copyright 2024 by Chatschool