Popularne kolokacje

Jak już wspomniałam, nauka kolokacji powinna przychodzić naturalnie, poprzez czytanie czy słuchanie żywego języka. Poniższa lista jest jednak dobrym początkiem, a zapoznanie się z przykładami pomoże Ci zacząć zauważać kolokacje w przyszłości.

Czasownik + rzeczownik

Zacznijmy od najczęściej używanych czasowników: take, have, get, do i make.

Kolokacje z czasownikiem take

• take a break — zrobić sobie przerwę

• take a nap — zdrzemnąć się

• take a picture — zrobić zdjęcie

• take a shower (możliwe również have a shower) — wziąć prysznic

• take a seat — usiąść

• take care of — zadbać o

• take a test — podejść do testu / napisać test

• take a while — zająć chwilę (It will take a while but I’ll do it)

• take a chance — skorzystać z okazji

• take a look — spojrzeć

Kolokacje z czasownikiem have

• have an idea — mieć pomysł

• have breakfast/lunch / dinner … — zjeść śniadanie/obiad/kolację…

• have a headache — ból głowy

• have a problem — mieć problem

• have a cup of tea/coffee — wypić filiżankę herbaty/kawy

• have a listen — posłuchać

• have a laugh — pośmiać się

• have a bath — wziąć kąpiel

• have a day off — mieć dzień wolny

• have a party — zorganizować przyjęcie

Kolokacje z czasownikiem get

• get a job — dostać pracę

• get drunk — upić się

• get ready — przygotować się

• get married / divorced…— pobrać się/rozwieść się...

• get fired — zostać zwolnionym z pracy

• get wet — zmoknąć

• get together — spotkać się

• get hungry — zgłodnieć

• get in trouble — wpaść w kłopoty

• get dressed — ubrać się

Kolokacje z czasownikiem do

• do a favour — zrobić przysługę

• do homework — odrabiać pracę domową

• do research — robić research

• do exercise — przeprowadzać badania

• do the cleaning / cooking / the dishes…— posprzątać / gotować/ umyć naczynia

• do your makeup — robić makijaż

• do the shopping — robić zakupy

• do your best — dać z siebie wszystko

• do nothing — nic nie robić

• do a course — odbyć kurs

Kolokacje z czasownikiem make

• make a call — zadzwonić

• make a cup of tea / coffee — zrobić filiżankę herbaty / kawy

• make a decision — podjąć decyzję

• make a mistake — popełnić błąd

• make food — przygotować jedzenie

• make progress — robić postępy

• make your bed — posłać łóżko

• make sense — mieć sens

• make plans — planować

• make an offer — wykonać zadanie

Rzeczownik + wyrażenie z przyimkiem

• All students have access to the library. — Wszyscy studenci mają dostęp do biblioteki.

• I’m having difficulty with English grammar. — Mam trudności z gramatyką angielską.

• There is no cure for this type of cancer. — Nie ma lekarstwa na ten rodzaj raka.

• He took a photograph of me. — On zrobił mi zdjęcie.

• I had no difficulty in solving the problem. — Nie miałem trudności z rozwiązaniem tego problemu.

Przymiotnik + wyrażenie z przyimkiem

• It’s too late to start the project now. — Teraz jest za późno, by zacząć ten projekt.

• He is so gentle with his pets. — On obchodzi się delikatnie ze zwierzętami.

• She’s terrible at cooking. — Ona jest okropna w gotowaniu.

• Are you related to her? — Czy jesteś z nią spokrewniony?

• I’m sick of working overtime. — Mam dość pracy w nadgodzinach.

• Why are you mad at me? — Dlaczego jesteś na mnie zły?

Czasownik + wyrażenie z przyimkiem

• She always listens to the radio in the car. — Ona zawsze słucha radia w samochodzie.

• I haven’t heard from Jim in a while. — Jim nie odzywa się od jakiegoś czasu.

• I am not prepared for the exam. — Nie jestem przygotowany do egzaminu.

• Will you contribute to the gift? — Chcesz dołożyć się do prezentu?

• They depend on his money. — Oni zależą od jego pieniędzy.

• What happened to your hair? — Co stało się z twoimi włosami?

Czasownik + czasownik

• I can’t afford this house on my own. — Nie stać mnie na ten dom.

• I can’t stand this job. — Nie znoszę tej pracy.

• Just copy and paste the text. — Po prostu skopiuj i wklej ten tekst.

• I can’t help but feel sorry for you. — Nie mogę nic poradzić, żal mi Ciebie.

Czasownik + przysłówek

• Behave properly when you're in school. — Zachowuj się odpowiednio, kiedy jesteś w szkole.

• Divide the cake equally. — Podziel ciasto na równe części.

• Don’t eat so quickly. — Nie jedz tak szybko.

• I’m glad the meeting went smoothly. — Cieszę się, że spotkanie przebiegło gładko.

• She whispered softly in my ear. — Szeptała mi delikatnie do ucha.

Kolokacje po angielsku — kilka wskazówek na początek

• Zwróć uwagę na różnice między do i make. Często pierwsze słówko, które nam przychodzi na myśl, gdy chcemy powiedzieć, że coś zrobimy to do. Tymczasem to make jest czasownikiem, który łączy się w wieloma czynnościami np.: make a mistake (popełnić bląd), make breakfast (zrobić śniadanie), make an appointment (umówić się).

  • Spójrz na powyższe polskie tłumaczenia. Jak widzisz, czasami w języku polskim używamy innych kolokacji. Zapewne nie raz byłaś w sytuacji, w której próbujesz powiedzieć po angielsku, że np. popełniłaś błąd, ale nie pamiętasz takiego słowa i nie wiesz, co dalej powiedzieć. Później okazuje się, że angielskie wyrażenie jest bardzo proste. Dlatego właśnie kolokacje ułatwiają komunikowanie się po angielsku, bo ułatwiają myślenie w tym języku, a nie tłumaczenie z polskiego na angielski.

• Mówiąc o jedzeniu prawie zawsze użyjemy czasownika have np. have lunch, have breakfast. Dlatego od native speakers częściej usłyszysz I had breakfast at nine, a nie I ate breakfast at nine. Pytając o to, co ktoś zjadł na obiad, spytamy: What did you have for dinner?

• Mówiąc o naszym wieku, nie używamy czasownika mam, jak po polsku, ale czasownika być: I am 21 years old.

• W AmE można usłyszeć take tam, gdzie BrE stosuje have: have a shower / take shower. Obie formy są poprawne.

• Rzeczowniki mogą łączyć się z różnymi czasownikami: have a party, throw a party, hold a party. Wszystkie przykłady oznaczają to samo — zorganizować imprezę.

• Kolokacja to również kolejność, w jakiej wymieniamy pewne rzeczy czy cechy: fish and chips, salt and pepper, black and white…

Jaka jest różnica między phrasal verbs a kolokacjami?

W skrócie można powiedzieć, że wszystkie phrasal verbs to kolokacje (ponieważ składają się z co najmniej dwóch słów), ale nie wszystkie kolokacje to phrasal verbs.

Kolokacje to pary lub grupy słów, które często występują razem i tworzą naturalnie brzmiące połączenie. Kolokacje mogą być tworzone przez różne części mowy, a ich znaczenie można łatwo wywnioskować z poszczególnych słów np. heavy rain (ulewa), fast food, take a shower (wziąć prysznic).

Phrasal verbs to wyrażenia, które składają się z czasownika i jednego lub więcej przyimków, lub przysłówków. Mają one specyficzną strukturę i znaczenie, które nie zawsze można wywnioskować z poszczególnych słów np. give in (ustąpić), put off (odłożyć na później). 

Podsumowanie

Nauka kolokacji to dłuższy proces. Szybko zobaczysz jednak, że częściej będziesz zauważać pewne wzory wypowiedzi, osłuchasz się z językiem i coraz więcej kolokacji będzie Ci przychodziła naturalnie. Dzięki kolokacjom nauka języka przestanie być nudnym wkuwaniem słówek i zamieni się w odkrywanie nowego sposobu myślenia.

Kolokacje to często używane połączenia wyrazów (np. rynek pracy, spełniać marzenia). Sprawiają one, że język brzmi naturalnie, dlatego warto na nie zwrócić uwagę już na początku nauki języka angielskiego. Przeczytaj, czym dokładnie są kolokacje i jak mogą Ci pomóc w nauce angielskiego. Lista popularnych kolokacji będzie świetnym początkiem pracy z nimi.

Spis treści:

• Czym są kolokacje?
• Po co uczyć się kolokacji?
  • Naturalny język
  • Szybsze postępy
  • Bogatsze słownictwo
• Jak się uczyć kolokacji?
• Rodzaje kolokacji z przykładami
• Popularne kolokacje
  • Czasownik + rzeczownik
    • Kolokacje z czasownikiem take
    • Kolokacje z czasownikiem have
    • Kolokacje z czasownikiem get
    • Kolokacje z czasownikiem do
    • Kolokacje z czasownikiem make
  • Rzeczownik + wyrażenie z przyimkiem
  • Przymiotnik + wyrażenie z przyimkiem
  • Czasownik + wyrażenie z przyimkiem
  • Czasownik + czasownik
  • Czasownik + przysłówek
• Kolokacje po angielsku — kilka wskazówek na początek
• Jaka jest różnica między phrasal verbs a kolokacjami?
• Podsumowanie

Czym są kolokacje?

Kolokacja to co najmniej dwa słowa, które są bardzo często używane razem, i które w takim połączeniu brzmią naturalnie dla native speakera.

Spójrz na te przykłady:

• szybki prysznic: a fast shower — a quick shower

• pisać egzamin: to write a test — to take a test / to sit a test / do a test

Mogłoby się wydawać, że nie ma nic złego w zakreślonych przykładach, w końcu fast przekazuje to samo co quick, a egzamin piszemy. Gdbyś użył takich wyrażeń, odbiorca zapewne zrozumiałby, o co Ci chodzi, ale nie brzmiałoby to dla niej/niego naturalnie.

To tak jakby ktoś w języku polskim powiedział dać wiadomość, zamiast przekazać wiadomość, lub trzymać kontakt, zamiast utrzymać kontakt.

Po co uczyć się kolokacji?

Naturalny język

Pierwszy powód to: aby posługiwać się językiem w sposób naturalny i poprawny, a przez to bardziej zrozumiały dla native speakerów.

Często, zwłaszcza na początku nauki, uczniowie uczą się pojedynczych słówek, co może spowodować, że nawet po wielu latach, będą powtarzać te same błędy językowe wynikające z nieumiejętnego łączenia ze sobą słów w zdaniach.

Możesz na przykład znać pojedyncze słówka: robić — do, śniadanie — breakfast. Ale czy wiesz, jak powiedzieć, robić śniadanie? [to make breakfast]

Dzięki nauce słówek w kontekście poznajemy nową dla nas percepcję rzeczywistości. Nie znając angielskich kolokacji, często tłumaczymy polski słowo w słowo, tworząc tzw. kalki językowe. Takim przykładem jest omawiane wcześniej to write a test.

Szybsze postępy

Udowodniono, że o wiele szybciej i łatwiej jest nam zapamiętać całe zlepki wyrazowe niż pojedyncze słówka. Zwracając uwagę na kolokacje, rozbudujesz swoje słownictwo w szybszym tempie. Szybciej pozbędziesz się również blokady w mówieniu, ponieważ zapamiętując całe bloki wyrazowe, wytworzysz większy automatyzm.

Bogatsze słownictwo

Kolokacje są często wymagane na egzaminach, ponieważ szybko pozwalają zweryfikować poziom naszego słownictwa. Dzięki kolokacjom, szybko pozbędziesz się nadużywanych określeń typu: very, nice, beautiful, a Twoje wypowiedzi będą bardziej precyzyjne.

Jeśli więc czujesz, że Twój rozwój językowy trochę zwolnił, warto się zastanowić czy w Twojej nauce nie potrzeba większego nacisku na kolokacje.

Jak się uczyć kolokacji?

• Czytaj, czytaj i jeszcze raz czytaj w języku angielskim, zwracając szczególną uwagę na połączenia wyrazów. Czytanie dobrej jakości tekstów, pisanych przez native speakerów jest najlepszym sposobem naturalnego przyswajania słownictwa i kolokacji.

• Jeśli nie masz okazji na co dzień porozmawiać z native speakerem, słuchaj angielskich podcastów lub oglądaj filmy po angielsku. Dzięki temu osłuchasz się z naturalnym językiem. 

>> Seriale do nauki angielskiego

>> Filmy do nauki angielskiego

>> Bajki po angielsku
 

• Gdy poznajesz nowe słowo, sprawdź, z jakimi innymi słówkami się łączy. Polecam ten darmowy słownik online: Online Collocation Dictionary.

• Nowo poznane kolokacje, zapisuj i ucz się ich jako całe bloki językowe (zapamiętuj np. remember vividly, a nie remember + vividly).

• Nowych kolokacji można uczyć się w grupach tematycznych lub skupiając się na konkretnym słowie (np. kolokacje z take, have lub go). Zobacz, który sposób pasuje Ci bardziej.

• Pamiętaj, żeby co jakiś czas powtarzać, to czego się nauczyłeś!

Rodzaje kolokacji z przykładami

Wyróżnia się wiele rodzajów kolokacji, ale poniżej zaznajomisz się z tymi spotykanymi najczęściej. Nie daj się przytłoczyć ich różnorodnością i pamiętaj, że w praktyce nie musisz się zastanawiać jaką formą gramatyczną jest dane słowo.

1. czasownik + rzeczownik

   1. I always do my homework on Sunday evenings. — Zawsze odrabiam lekcje w niedzielne wieczory.

   2. First I make my bed and then I take a shower. — Najpierw ścielę łóżko, a potem biorę prysznic.

2. czasownik + wyrażenie z przyimkiem

   1. I ran out of money, so I had to ask my dad for help to pay rent. — Skończyły mi się pieniądze, więc musiałem poprosić tatę o pomoc w opłaceniu czynszu.

   2. She found the dress so ugly that she burst into tears. — Uważała, że suknia jest tak brzyska, że wybuchnęła płaczem.
      Uwaga, rzeczowniki i przymiotniki, również mogą tworzyć kolokacje z przyimkami.

3. czasownik + przysłówek

4. 1. If I remember correctly, you were supposed to walk the dog. — Jeśli dobrze pamiętam, miałeś wyprowadzić psa.

   2. The books were neatly placed on the shelf. — Książki były starannie ułożone na półce. 

5. przysłówek + przymiotnik

   1. She is exceptionally beautiful. — Jest wyjątkowo piękna.

   2. Are you fully aware of the importance of this interview? — Czy jesteś w pełni świadomy wagi tego wywiadu?

6. przymiotnik + rzeczownik

   1. I found her on the bedroom floor in excruciating pain. — Znalazłem ją na podłodze w sypialni w straszliwym bólu.

   2. You will lose weight only through regular exercise. — Schudniesz tylko dzięki regularnym ćwiczeniom.

7. rzeczownik + rzeczownik

   1. I get panic attacks when I’m stuck in traffic. — Dostaję ataków paniki, gdy tkwię w korku.

   2. I can’t find my birth certificate! — Nie mogę znaleźć mojego aktu urodzenia!

8. rzeczownik + czasownik

   1. My plane takes off at 8 am tomorrow. — Mój samolot odlatuje jutro o 8 rano.

   2. I can’t focus when the dog is barking! — Nie mogę się skupić, kiedy pies szczeka!

Autor Joanna Leporowska

Absolwentka Filologii Nowogreckiej na UAM w Poznaniu, tłumaczka angielskiego, poliglotka i pasjonatka językoznawstwa. Już w przedszkolu zdecydowała, że musi "mówić jak Anglik" co przydało się, gdy przez ostatnie dziesięć zatrzymał ją wymarzony Londyn i praca dla Royal Academy of Arts czy Tate. Nauczanie języka angielskiego to pasja, w której od zawsze dąży przede wszystkim do pokazania żywego języka za regułkami książkowymi, czego w szkolnej edukacji często brakuje.

Najnowsze posty

© Copyright 2024 by Chatschool