Szyk zdania z phrasal verbs

O szyku zdania wspomniałam już trochę, omawiając dwie grupy czasowników frazowych.

Pozostaje jeszcze kilka wskazówek i zasad, które warto wiedzieć: 

1. Nieprzechodnie i nierozdzielne czasowniki frazowe nie mogą być rozdzielane.

2. Wszystkie nieprzechodnie phrasal verbs są nierozdzielne, ale nie wszystkie przechodnie phrasal verbs są rozdzielne.

3. Rozdzielne czasowniki frazowe można przedzielić dopełnieniem bliższym.

   1. Don’t wake up the baby.

   2. Don’t wake the baby up.

4. W niektórych przypadkach, rozdzielnie czasowników frazowych dopełnieniem bliższym, jest wręcz konieczne. Nie ma niestety do tego reguły:

   1. Everytime she speaks up, she gets everyone down.

5. Jeśli dopełnienie bliższe to zaimek, to musimy go wstawić między czasownik a dodatkowe cząstki:

   1. Can you fill it in?

   2. Pick her up from school.

   3. Can you throw them out?

Jak odmieniać phrasal verbs?

Jeżeli phrasal verb jest głównym czasownikiem w zdaniu, to jego czasownik bazowy odmienia się go tak samo jak zwykły czasownik. Cząstka phrasal verb (przysłówek/przyimek) pozostaje bez zmian.

• I need to get up early tomorrow. (po czasowniku modalnym)

• I always get up early. (Present Simple)

• I got up early yesterday. (Past Simple)

Potrzebujesz powtórki z angielskich czasów? Zapraszamy do naszego zestawienia:

>> Angielskie czasy - budowa i zastosowanie

Popularne phrasal verbs - TOP 50

Jeśli po przeczytaniu o szyku zdania i rodzajach phrasal verbs czujesz mętlik w głowie, nie martw się.

Jak już wspomniałam wcześniej, pewne rzeczy trzeba poznać, aby wiedzieć, na co zwrócić uwagę. Ale najlepsze co możesz zrobić to poznawanie nowych phrasal verbs w całym zdaniu. Dzięki temu wszystkie zasady przyjdą Ci naturalnie.

Phrasal verbs nie są takie straszne. Zobacz sam/a!

1. Bring back — przypomnieć, przywrócić

The old photograph brought back many memories. — Stare zdjęcie przywołało wiele wspomnień.

2. Bring in — przynieść (np. dochód)

The new marketing strategy brought in more customers. — Nowa strategia marketingowa przyniosła więcej klientów.
 

3. Bring up — wychowywać

Their grandparents helped bring them up after their parents' passing. — Dziadkowie pomogli je wychować po śmierci ich rodziców.
 

4. Call off — odwołać

They had to call off the outdoor event due to bad weather. — Musieli odwołać wydarzenie na świeżym powietrzu z powodu złej pogody.

5. Carry on — kontynuować

Despite the difficulties, they decided to carry on with their plans. — Pomimo trudności, zdecydowali kontynuować swoje plany.

6. Come across — natknąć się na

During our hike, we came across a beautiful waterfall. — Podczas wędrówki natknęliśmy się na piękny wodospad.

7. Come over — przyjść, wpasc do kogoś

You are welcome to come over to my place anytime. — Możesz do mnie wpadać o każdej porze.

8. Find out — dowiedzieć się

They want to find out the truth about the mysterious event. — Chcą dowiedzieć się prawdy o tajemniczym zdarzeniu.
 

9. Get along — dogadywać się

Despite their differences, they managed to get along quite well. — Pomimo różnic, dogadywali się całkiem dobrze.

10. Get in — wsiąść (do pojazdu)

Let's get in the car and go for a ride. — Wsiądźmy do samochodu i pojeździmy.

11. Get off — wysiąść (z pojazdu)

You can get off the bus at the next stop. — Możesz wysiąść z autobusu na następnym przystanku.
 

12. Get out — wyjść

It's getting late; we should get out of here. - Robi się późno, powinniśmy stąd wyjść.
 

13. Get over — dojść do siebie po czymś (np. chorobie)

It took her some time to get over the flu. — Zajęło jej to trochę czasu, żeby dojść do siebie po grypie.

14. Get through — przetrwać, przebrnąć przez coś

They managed to get through the tough times together. — Udało im się przetrwać trudne chwile razem.

15. Give away — rozdać, podarować

They decided to give away their old clothes to those in need. — Postanowili rozdać swoje stare ubrania potrzebującym.

16. Give back — oddać (coś komuś)

He promised to give the book back to its owner tomorrow. — Obiecał oddać książkę jej właścicielowi jutro.
 

17. Give in — poddać się, ustąpić

After a long argument, he finally gave in to her demands. - Po długiej kłótni w końcu ustąpił jej żądaniom.

18. Give out — rozdać, wydać (np. ulotki)

They gave out free samples of their new product. — Rozdawali darmowe próbki swojego nowego produktu.

19. Go on — kontynuować

The show must go on, no matter what happens. — Show musi trwać, niezależnie od tego, co się dzieje.

20. Hang out — spędzać czas

They like to hang out with their friends on weekends. — Lubią spędzać czas z przyjaciółmi w weekendy.

21. Hold on — poczekać chwilę

Please hold on for a moment; I'll be right back. — Proszę, poczekaj chwilę, zaraz wracam.

22. Look after — troszczyć się o

She looks after her younger sister when their parents are away. — Ona troszczy się o swoją młodszą siostrę, gdy rodzice są nieobecni.

23. Look for — szukać

She is looking for her lost keys everywhere. — Ona szuka swoich zgubionych kluczy wszędzie.
 

24. Look forward to — nie móc się doczekać

I am really looking forward to our summer vacation. — Naprawdę nie mogę się doczekać naszych wakacji letnich.
 

25. Look up — sprawdzić (np. w słowniku)

If you don't know the meaning of the word, you can look it up in the dictionary. — Jeśli nie znasz znaczenia słowa, możesz je sprawdzić w słowniku.

26. Look up to — podziwiać kogoś

He has always looked up to his older brother. — On zawsze podziwiał swojego starszego brata.

27. Put off — odłożyć na później

We decided to put off the meeting until next week. — Zdecydowaliśmy, że odłożymy spotkanie na przyszły tydzień.

28. Put on — założyć, nałożyć (np. ubranie ale też makeup)

He put on his favorite shirt for the special occasion. — Założył swoją ulubioną koszulę na specjalną okazję.

29. Run into — spotkać przypadkiem

I ran into my old friend at the supermarket yesterday. — Wczoraj spotkałem przypadkiem starego znajomego w supermarkecie.

30. Run out of — skończyć się (np. o zapasach)

We ran out of milk, so I need to go to the store. — Skończyło nam się mleko, więc muszę iść do sklepu.

31. Set up — założyć (np. firmę)

He plans to set up his own business next year. — On planuje założyć własną firmę w przyszłym roku.

32. Set aside — odłożyć (np. na lepszą okazję)

I need to set aside some money for holiday. — Muszę odłożyć trochę pieniędzy na wakacje.

33. Settle down — osiedlić się, ustatkować się

After years of traveling, they finally decided to settle down in a small town. — Po latach podróżowania w końcu postanowili osiedlić się w małym miasteczku.

34. Show off — popisywać się

He always shows off his new gadgets. — On zawsze popisuje się swoimi nowymi gadżetami.

35. Show up — pojawić się, zjawić się

She didn't show up at the party last night. — Ona nie pojawiła się na imprezie wczoraj wieczorem.

36. Stand up — wstać

He stood up to give his seat to an elderly lady. — Wstał, żeby oddać miejsce starszej pani.

37. Stay up — nie kłaść się spać

They decided to stay up late to watch the movie. — Zdecydowali się nie kłaść spać do późna, żeby obejrzeć film.

38. Take care — dbać, opiekować się

Take care of yourself when you're on your trip. — Dbaj o siebie podczas podróży.

39. Take down — zanotować, zapisać

Please take down the important information during the meeting. — Proszę, zapisz ważne informacje podczas spotkania.

40. Take off — wystartować (o samolocie)

The plane is scheduled to take off at 8 AM. — Samolot ma wylot zaplanowany na godzinę 8:00 rano.

41. Take over — przejąć kontrolę nad

The new CEO will take over the company next month. — Nowy dyrektor generalny przejmie kontrolę nad firmą w przyszłym miesiącu.

42. Take up — zacząć uprawiać (hobby, zajęcie)

She decided to take up painting as a new hobby. — Zdecydowała się na rozpoczęcie malarstwa jako nowego hobby.

43. Think over — przemyśleć

Thank you for the offer, but I need to think it over. — Dziękuję za ofertę, ale muszę to przemyśleć.

44. Turn down — odrzucić (np. propozycję)

They turned down his job offer because of the low salary. — Odrzucili jego ofertę pracy z powodu niskiej pensji.

45. Turn off — wyłączyć (np. światło)

Don't forget to turn off the lights before you leave. — Nie zapomnij wyłączyć światła przed wyjściem.

46. Turn on — włączyć (np. telewizor)

Can you please turn on the TV? I want to watch the news. — Czy możesz włączyć telewizję? Chcę obejrzeć wiadomości.

47. Turn up — pojawić się

He didn't turn up for the meeting yesterday. — On nie pojawił się na spotkaniu wczoraj.

48. Turn out — okazać się

The event turned out to be a huge success. — Wydarzenie okazało się wielkim sukcesem.

49. Wake up — obudzić się

I usually wake up early in the morning. — Zazwyczaj budzę się wcześnie rano.

50. Work out — ćwiczyć, wyjaśniać coś

I will all work out in the end. I promise! — Wszytko w końcu się wyjaśni. Obiecuję!

Sprawdź, ile czasowników frazowych z poniższego video już znasz:

Nauka phrasal verbs, czyli czasowników frazowych, to jedno z największych wyzwań, jakie stoją przed uczącymi się języka angielskiego. Język angielski posiada ich właściwie niezliczoną ilość, a różnice w znaczeniu są często bardzo duże pomimo niewielkich zmian w samym czasowniku frazowym.

Phrasal verbs są niezwykle potrzebne zwłaszcza w komunikacji ustnej, dlatego warto im poświecić trochę czasu. W poniższym artykule najpierw poznasz phrasal verbs od strony gramatycznej, a później zaczniesz naukę od tych 50 najpopularniejszych.

Spis treści:

• Co to są phrasal verbs?

• Z jakimi słówkami często łączą się czasowniki?

• Jakie są rodzaje phrasal verbs?

  • TRANSITIVE PHRASAL VERBS — przechodnie czasowniki frazowe

  • INTRANSITIVE PHRASAL VERBS — nieprzechodnie czasowniki frazowe

  • SEPARABLE PHRASAL VERBS — rozdzielne czasowniki frazowe

  • INSEPARABLE PHRASAL VERBS — nierozdzielne czasowniki frazowe

• Szyk zdania z phrasal verbs

• Jak odmieniać phrasal verbs?

• Popularne phrasal verbs — TOP 50

Co to są phrasal verbs?

Phrasal verb (czasownik frazowy) to czasownik złożony, składający się z czasownika oraz jednego lub więcej przyimków, lub przysłówków. Składniki, które dodajemy do czasownika, nazywa się również cząstkami (particles).

Takie połączenie ze sobą co najmniej dwóch wyrazów sprawia, że sam czasownik niejako traci swoje podstawowe znaczenie. Tworzy się nowe, idiomatyczne wyrażenie o innym znaczeniu niż dosłowne tłumaczenie części składowych.

Czasownik to get, znaczy dostawać, kupować. Zobacz, jak zmienia się jego znaczenie, gdy połączymy z innymi wyrazami:

• get up — wstawać

• get on — radzić sobie

• get by — przetrwać, dać sobie radę

Phrasal verbs mogą dodatkowo łączyć się jeszcze z dodatkowymi przyimkami:

• run away from — uciec od

• look forward to — oczekiwać z niecierpliwością

• cut down on — ograniczać coś

Z jakimi słówkami często łączą się czasowniki?

Czasowników frazowych jest niezliczona ilość, ale im dłużej z nimi pracujesz, tym lepiej zaczniesz obserwować możliwe połączenia.

Na początek pomoże Ci poniższa lista słówek, z którymi najczęściej łączą się czasowniki, tworząc nowe znaczenie:

• in / out

• on / off

• up / down

• away / back

• round / through

• about / along

• over / forward

• by 

Ucząc się phrasal verbs zwracaj uwagę na schematy, które często można zauważyć. Pomoże ci to szybciej zacząć czuć ich znaczenie. Na przykład:

• drive (jechać) + off (od czegoś, z dala od jakiegoś miejsca) — drive off (odjechać)

• turn (skręcać, odwracać się) + back (w tył, z powrotem) — turn back (zawrócić)

Znaczenie niektórych czasowników frazowych może być trudniejsze do wydedukowania, ale po jakimś czasie, zaczniesz coraz lepiej wyczuwać ich znaczenie.

Jakie są rodzaje phrasal verbs?

Phrasal verbs mogą być podzielone na dwie grupy:

• transitive — przechodnie, intransitive — nieprzechodnie

• separable — rozdzielne, inseparable — nierozdzielne

Mała wskazówka. O ile warto zapoznać się z konstrukcjami, które się za tymi terminami kryją, to gdy będziesz się uczyć phrasal verbs, polecam raczej skupiać się na zapamiętaniu np. całego zdania z ich użyciem (kontekstu), niż tego, do której grupy dany phrasal verb należy.

W momencie zwątpienia zawsze możesz to sprawdzić w słowniku!

TRANSITIVE PHRASAL VERBS — przechodnie czasowniki frazowe

Tak jak regularne czasowniki przechodnie, tego typu phrasal verbs wymagają dopełnienia bliższego. Oznacza to, że muszą odnosić się do jakiegoś obiektu lub osoby.

• I’ll put on some makeup and we can go. — Zrobię („położę”) makijaż i możemy iść.

W tym wypadku dopełnienie bliższe to makeup. Nie możemy powiedzieć jedynie I’ll put on and we can go. Zdanie nie miałoby sensu.

INTRANSITIVE PHRASAL VERBS — nieprzechodnie czasowniki frazowe

Te phrasal verbs nie wymagają dopełnienia bliższego. Mają pełne znaczenie, nawet jeśli obiekt nie jest podany.

• The plane took off. — Samolot wystartował.

• She gave in after a long argument. — Poddała się po długiej kłótni.

SEPARABLE PHRASAL VERBS — rozdzielne czasowniki frazowe

 Są to phrasal verbs, w których czasownik i przyimek/przysłówek można rozdzielić dopełnieniem bliższym. Więcej informacji o tym znajdziesz w rozdziale o szyku zdania.

• Please turn off the lights. LUB Please turn the lights off. — Proszę wyłączyć światło.

• She picked up the book. LUB She picked the book up. — Podniosła książkę.

INSEPARABLE PHRASAL VERBS — nierozdzielne czasowniki frazowe

Są to phrasal verbs, w których czasownik i przyimek/przysłówek nie mogą być rozdzielone. Wszystkie nieprzechodnie phrasal verbs są nierozdzielne.

• He looked for his keys. — Szukał swoich kluczy. (Nigdy: He looked his keys for)

• They came across an interesting article. — Natknęli się na interesujący artykuł. (Nigdy: They came an interesting article across)

Autor Joanna Leporowska

Absolwentka Filologii Nowogreckiej na UAM w Poznaniu, tłumaczka angielskiego, poliglotka i pasjonatka językoznawstwa. Już w przedszkolu zdecydowała, że musi "mówić jak Anglik" co przydało się, gdy przez ostatnie dziesięć zatrzymał ją wymarzony Londyn i praca dla Royal Academy of Arts czy Tate. Nauczanie języka angielskiego to pasja, w której od zawsze dąży przede wszystkim do pokazania żywego języka za regułkami książkowymi, czego w szkolnej edukacji często brakuje.

Najnowsze posty

© Copyright 2024 by Chatschool